Gelegen op 3400 meter boven zeeniveau is Cusco letterlijk een hoogtepunt in Peru. Maar vooral was Cusco een grote verrassing: wát een leuke stad! Ik durf zelfs te stellen dat Cusco in mijn top 5 van leukste steden ter wereld staat. Tijdens onze 2,5 week reizen door Peru waren we 1,5 week in Cusco, waarvan we wel tussendoor de 5-daagse Salkantay Trek hebben gelopen. En ik had er nog wel langer kunnen blijven. Er is zo ontzettend veel te doen en te zien en de omgeving is spectaculair. Ook is Cusco natuurlijk dé uitvalsbasis voor Machu Picchu. In dit artikel vertel ik je over wat wij allemaal deden in Cusco, inclusief praktische tips.
De stad van de Inca’s
Cusco is de Inca hoofdstad van de wereld en het archeologische hoogtepunt van Zuid-Amerika. Met zo’n 500.000 inwoners is Cusco de derde grootste stad van Peru en precies door de geschiedenis van de Inca’s het meest toeristisch. In de 16e eeuw werd Cusco door de Spanjaarden veroverd. Voor deze tijd was de stad het culturele en religieuze centrum van het Inca Rijk. De Inca’s gaven de stad de vorm van een poema en bouwden er vele tempels, zoals die voor de maangodin Quilla en de zonnegod Inti.
Pas in het jaar 1911 werd vlakbij Cusco de Inca-stad Machu Picchu ontdekt. Wat leidde tot vele buitenlandse bezoekers. Door een aantal grote aardbevingen werden grote delen van de stad verwoest. De bekendste krachtige aardbevingen dateren uit het jaar 1950, waar vele inwoners bij omkwamen en grote delen opnieuw moesten worden opgebouwd. Gelukkig bleven de Inca muren en het historische centrum intact. In 1983 werd dat historische centrum opgenomen op de UNESCO werelderfgoedlijst.
Cusco of Cuzco?
Misschien ben je zelf in Cusco geweest of heb je je gewoon altijd al afgevraagd wat nu juist is: Cusco of Cuzco. Ik vind het in ieder geval aardig verwarrend, dus tijd om even uit te zoeken. Het blijkt dat er wereldwijd verwarring is over welke spelling nu juist is. In Cusco zelf wordt de naam met een ‘s’ geschreven, terwijl in Engelstalige bronnen, zoals de Lonely Planet, de variant met een ‘z’ wordt gebruikt. Beiden lijken dus goed, afhankelijk van waar je bent. Ikzelf schrijf graag Cusco in plaats van Cuzco, klinkt om één of andere reden natuurlijker. Meer weten? Lees dit artikel.
Waarom is Cusco zo geweldig?
De sfeer, de mensen, het eten, de musea, de omgeving, de pittoreske straatjes, de indrukwekkende uitzichten, de bijzondere geschiedenis en de levendige cultuur: een fantastische combinatie. Er is zoveel te doen dat je je nooit hoeft te vervelen. En ongetwijfeld vaker kunt terugkomen voor meer.
Bezienswaardigheden in Cusco
Cusco kent vele musea, pleinen, kerken en ruïnes. In de Lonely Planet van Peru vind je een mooi overzicht van wat er allemaal te doen is, inclusief een wandelroute door het centrum van Cusco. Onder het kopje ‘Praktisch’ in dit artikel vind je informatie over de toeristenkaart voor Cusco en welke bezienswaardigheden daaronder vallen.
Hier een kort overzicht van alles wat wij binnen Cusco hebben bezocht.
Plaza de Armas en de kathedraal
Het historische hart van Cusco: Plaza de Armas. Niet alleen vind je hier de kathedraal en de twee kerken (Iglesia del Triunfo en Iglesia de Jesús María), maar ook kun je hier vele koloniale huizen bewonderen. In velen daarvan vind je winkels, hotels of restaurants. Een mooie plek om iets te drinken op één van de vele balkonnetjes om vanaf daar het plein te bewonderen is het Plaza Café van Hotel Plaza de Armas.
Museo Histórico Regional
In dit koloniale pand vind je een interessant museum met een mooie collectie keramiek, juwelen, goud en een Nazca mummie. Alleen toegang met de toeristenkaart (zie ‘Praktisch’).
Museo Municipal de Arte Contemporáneo
Een collectie van prachtige schilderijen, erg de moeite waard. Alleen toegang met de toeristenkaart (zie ‘Praktisch’).
AANRADER! | Museo de Arte Popular
Wauw wat een leuk museum! In vele vitrines vind je beeldjes die het leven, culturen en religie uitbeelden op een nogal bijzondere manier. Het klinkt een beetje vaag, maar het is serieus fantastisch om te zien. Je mag er helaas geen foto’s maken, dus ik kan je geen voorbeeld geven. Naast de beeldjes hanger er ook vele foto’s die je een kijkje geven van Cusco tussen de jaren 1900 en 1950, inclusief beelden na de verwoestende aardbeving in 1950. Ook deze foto’s zijn echt niet te missen. Alleen toegang met de toeristenkaart (zie ‘Praktisch’).
Qorikancha
Ooit één van de rijkste tempels van het Inca-rijk, nu een belangrijke ruïne om te bezoeken in Cusco. Qorikancha betekent in Quechua ‘gouden binnentuin’ en ooit waren de muren en vloeren bekleed met goud. De tempel werd gebouwd in de 15e eeuw en is zeker de moeite van een bezoek waard.
Museo del Sitio Qorikancha
Praktisch naast de Inca-tempel Qorikancha vind je dit kleine museum onder de grond, met de ingang aan Avenida del Sol. Je vindt er een archeologische tentoonstelling over het Inca en pre-Inca rijk, waaronder interessante mummies. Alleen toegang met de toeristenkaart (zie ‘Praktisch’).
Mercado San Pedro
De centrale markt van Cusco en een must-see. Kijk je ogen uit naar alles wat ze hier verkopen, zoals varkenskoppen. Daarnaast kunt je er heerlijke vers gemaakte fruitsappen drinken. Hier kun je ook prima typische goedkope nep-alpaca truien kopen.
Slenteren door de straatjes
Het historische centrum van Cusco is heerlijk om doorheen te wandelen. Kijk je ogen uit in de oude straatjes, de mooie uitzichten, de kleurrijke mensen en de gezelligheid. Cusco kent aardig wat hoogteverschillen dus je zult veel steil omhoog en omlaag lopen in deze stad.
Inca stenen bewonderen
Ook in Cusco kun je de bijzondere structuur van muren gebouwd door de Inca’s bewonderen. Grote, zware stenen die allemaal precies op elkaar passen zonder dat ze vierkant zijn. Het is bijzonder om te zien, vooral als je je gaat afvragen hoe ze dit toch voor elkaar gekregen hebben. In calle Loreto kun je ze bewonderen.
Mensen kijken
Nu is mensen kijken altijd leuk, maar helemaal in Cusco. Op 24 juni wordt het Feest van de Zon (Inti Raymi) gevierd, dat vooraf gaat aan een volksfeest met muziek en dans. Leuk om mee te maken in juni elk jaar, waar de inwoners in traditionele klederdracht traditionele dans en muziek uitvoeren, overal op straat.
Vegetarisch eten in Cusco
Er zijn vele vegetarische restaurants in Cusco. Wijzelf gebruiken altijd de app van Happy Cow om waar dan ook ter wereld een goed vegetarisch restaurant te vinden. In Cusco aten we in:
Vida Vegan Bistro | Goed restaurant, fijne sfeer en heerlijk eten. Wel prijzig.
La Casa de Yudy | Niet 100% vegetarisch maar wel heerlijke opties. Fantastisch restaurant en niet zo duur.
La Valeriana | Een bakker en restaurant die sowieso erg de moeite waard is om te bezoeken. Bijzondere sfeer, goede service en perfecte ligging in het centrum. Ook als je niet vegetarisch bent kun je hier terecht: erg de moeite waard!
Hotel tip Cusco: Hatun Quilla
Zowel voor als na de Salkantay Trek verbleven we in hotel Hatun Quilla. Zo een fijne plek om te verblijven in Cusco. Het hotel ligt zo’n 500 meter buiten het centrum op een verborgen binnenpleintje. Daardoor hoor je niets van verkeer en is het er dus heel rustig. Hoewel net buiten het centrum, ben je nog steeds in het hart van Cusco. Op slechts een paar minuten lopen ben je op Plaza de Armas.
Naast deze perfecte ligging is dit hotel in Cusco vooral heel fijn. De kamer die we hadden was ook erg bijzonder, met een huiskamertje inclusief fijne bank en met de trap naar boven ons bed. De hele dag door kun je thee of koffie pakken of even relaxen in de (ontbijt)zaal met uitzicht.
De eigenaar kan alles voor je regelen: dagtrips, taxi, wandelingen en alles wat je nog meer nodig hebt. Daar hebben wij zelf dankbaar gebruik van gemaakt. Ook kun je hier zonder problemen je backpack of koffer achterlaten als je bijvoorbeeld de Salkantay Trek of Inca Trail gaat lopen.
Het ontbijt is simpel, maar lekker en voldoende. De zaal is gezellig ingericht en heeft ook een bar. En vanaf daar heb je een prachtig uitzicht over Cusco. In de ochtend is het hier wel ijskoud en een muts tijdens het ontbijt was echt geen overbodige luxe.
Zoek je nog een rustig en betaalbaar hotel in hartje Cusco? Dan is dit echt een aanrader! Klik hier voor meer informatie of om te boeken.
Cusco praktisch
Hoe kom je in Cusco?
Cusco heeft een internationaal vliegveld waar je zowel van buiten als binnen Peru makkelijk naartoe kunt vliegen. Bijvoorbeeld vanaf Lima of Arequipa. Wijzelf namen de nachtbus vanaf Arequipa naar Cusco met Cruz del Sur. In 3 uurtjes vlieg je vanuit Colombia naar Cusco of andersom, zoals wij deden.
Hoogteziekte in Cusco: hoe ga je daarmee om?
Door de hoge ligging van Cusco (gemiddeld 3400 meter) is het niet verstandig om direct vanuit Nederland naar Cusco te vliegen. Beter is het om eerst rustig te acclimatiseren aan de hoogte door bijvoorbeeld je reis in Lima te beginnen en via Arequipa, de Colca Canyon en/of Puno langzaam aan de hoogte te wennen. Je lichaam heeft echter meer tijd nodig om volledig te wennen aan de hoogte dan een paar weken, dus je hebt hoogstwaarschijnlijk nog steeds last van de hoogte als je aankomt in Cusco. Met name tijdens inspanning (Cusco heeft aardig steile straten omhoog wat pittig kan zijn) ga je het merken. De mate waarin je last hebt van de hoogte verschilt per persoon en is vooraf moeilijk te voorspellen.
Ikzelf woon op 2600 meter hoogte en Cusco levert voor mij weinig problemen op. Echter, wanneer ik steil naar boven moet lopen krijg ik wel last van lichte hoofdpijn en ben ik snel uitgeput. Genoeg water drinken en een paracetamol helpt voor mij goed. Cocabladeren kunnen ook helpen bij problemen met de hoogte, en doe simpelweg niet te veel (zware) inspanning. In Cusco kun je ook bij de drogist pillen tegen hoogteziekte kopen.
Een andere optie is om net buiten Cusco te verblijven in de Sacred Valley, dat is iets lager gelegen.
Koop een Cusco toeristenkaart (Boleto Turístico)
Voor veel bezienswaardigheden in Cusco en de omgeving heb je een toeristenkaart nodig als entree. Deze kun je kopen bij één van deze bezienswaardigheden en kost voor 10 dagen 130 soles. Van de 16 bezienswaardigheden op de kaart hebben we er zelf 12 bezocht. Met de boleto turístico heb je toegang tot:
- Saqsaywaman
- Q’enqo
- Puka Pukara
- Tambomachay
- Pisaq
- Ollantaytambo
- Moray
- Chinchero
- Tipón
- Pikillaqta
- Monumento a Pachacuteq
- Centro Qosqo de Arte Nativo
- Museo de Sitio Qorikancha
- Museo de Arte Popular
- Museo de Arte Contemporáneo
- Museo Histórico Regional
Hoeveel tijd heb je nodig?
In Cusco kun je wekenlang blijven. Niet alleen in de stad, maar ook daarbuiten is ontzettend veel te zien en te doen. In de 1,5 week die wij hadden hebben we ook nog lang niet alles gezien en ik hoop dan ook binnenkort nog eens terug te gaan. Ik zou minstens 1 week in Cusco blijven en als je de Salkantay Trek of een andere meerdaagse trekking gaat doen langer.
Het klimaat in Cusco
Cusco heeft een heerlijk klimaat waar het in de nacht, ochtend en avond behoorlijk koud is, terwijl het overdag lekker kan opwarmen tot een graad of 20 in de zon. Ikzelf heb nooit in korte broek gelopen in Cusco, maar ik moet er wel bij zeggen dat ik dat eigenlijk nooit doe als locals dat ook niet doen. Lange broek en dichte schoenen dus. Altijd een jas, een sjaal en een muts mee voor als het koud werd.
Regel de Salkantay Trek naar Machu Picchu
Min of meer op elke straathoek in Cusco zit een aanbieder voor de Salkantay Trek of een andere trail of excursie naar Machu Picchu. Wij kozen voor de Salkantay Trek en dit was echt geweldig. De prachtige natuur en overnachtten op erg bijzondere plekken (zoals deze) maakt dit een absolute aanrader. Lees hier alles over de Salkantay Trek naar Machu Picchu en hoe wij dit hebben geregeld.
Dagtrips vanaf Cusco
De omgeving van Cusco is werkelijk spectaculair en je kunt dagen zoet zijn met het verkennen daarvan. Wij regelden alle dagtrips makkelijk via ons hotel en zagen op deze manier heel veel in korte tijd van de omgeving. Heb je meer tijd en wil je alles zelf doen, dan is dat ook goed te doen met de taxi of de bus. Hier lees je alles over de omgeving van Cusco.
Verder reizen door Peru
Voor ons was Cusco de laatste stop op onze reis door Peru en vlogen we vanaf Cusco weer terug naar Bogotá. Je kunt echter ook door naar de Amazone, vliegen naar Lima of met de bus naar Puno of Arequipa.
Hoe hoog staat een bezoek aan Cusco op jouw lijstje? Klik hier voor alle artikelen van onze reis door Peru.
In dit artikel staan affiliatie links. Klik hier voor meer informatie.
5 reacties
Cusco of Cuzco… ik verwacht elk moment een lama op de foto te zien, whooooohahahaha
sorry.. kan er niets aan doen, het is mijn ultieme Disney…. film.. Keizer Kuzco…
https://www.youtube.com/watch?v=Hjvy8vc39kw
Deze serie heeft weer prachtige foto’s, echt genieten ook weer, as always!
Dankjewel! Ik ken die serie helemaal niet hahaha
Tis een Disney film 😉 Voor je gaat zoeken, hahahaha echt, een aanrader!
Hoi Sabine, ook dit keer weer vol interesse je blog gelezen. Met nog meer interesse dan anders omdat ik het in mijn boofd had om bij ons volgende bezoek aan Colombia een trip naar Cusco te maken. Prachtig lijkt me dat. Maar na het lezen van je blog weet ik nu dat dat van mijn lijstje geschrapt gaat worden vanwege de hoogteverschillen in de stad. Dat gaat het dus niet worden voor mij. Fijn dat je dat hebt aangegeven, hoe mooi het ook is daar, ik moet een andere bestemming vinden. Misschien heb je nog tips? 🤗
Hoi Thea, wat leuk! Ik heb ook in mijn hoofd om met mijn ouders een weekje te gaan. Echt een leuke stedentrip! Je zou het wel kunnen doen en dan echt in het centrum verblijven, daar is het iets platter, en dan alles waar je omhoog moet met de taxi doen. Het is zo steil en de straten zijn ook nog glad, dat ik zelf een keer midden op straat ben uitgegleden haha 😛 Echt makkelijk zal het niet zijn voor jullie. Een andere optie is Arequipa. Heel mooi en in de omgeving kun je naar de Colca Canyon met een tour. Ik denk dat Arequipa ook wel goed te doen is vanaf Bogotá om te vliegen. Anders zouden jullie ook nog in de Sacred Valley bij Cusco kunnen verblijven. Bijvoorbeeld Pisac. Overal zijn wel hoogteverschillen, maar in een klein dorp hoef je sowieso minder te lopen. Je kunt vanaf daar met de bus of een taxi de hele vallei bekijken en dan een dagje of 2 daagjes rondrijden in Cusco. Ik zit zelf ook nog te denken hoe dat op te lossen met mijn ouders áls ik ga, want nog niet zeker. Denk dat we gewoon meer met de taxi moeten doen, het is dan niet anders. Peru is voor toeristen zeer goed geregeld, Cusco ook. Het is niet zoals Colombia, in Peru kun je heel makkelijk een auto regelen voor de hele dag bijvoorbeeld. Er zijn vele reisorganisaties die jullie kunnen helpen het makkelijker te maken. Ik vond Cusco wel echt veel leuker nog dan Arequipa, het is gewoon een heel bijzondere en gezellige stad. Hoop dat je wat meer ideeën hebt nu!